انواع ورق سرد کدامند و به چه صورت به تولید می رسند؟

کلیه ورق های فولادی موجود در بازار آهن آلات به دو شیوه ورق های سرد و گرم تولید می شود که ورق های نورد سرد از ویژگی های مکانیکی و شیمیایی منحصر به فردی برخوردار است. به دلیل داشتن ظرافت و کیفیت بالاتر کاربردهای آن در صنایع گوناگون زیاد است. برای آشنایی هرچه بیشتر با کاربرد ورق های سرد و نحوه تولید آن بهتر است با کارشناسان مجموعه آهن رول ارتباط بگیرید.  

ورق سرد چیست؟

ورق سرد از ورق های پر استفاده در بازار آهن آلات است که به وسیله فرآیند نورد سرد تولید می شود. معمولاً فرآیند نورد سرد بیشتر برای تغییر ساختار فلزات و پردازش فولاد ضد زنگ مورد استفاده قرار می گیرد.

 ورق های سرد را بدون استفاده کردن از حرارت و فقط توسط غلتک های فشار به ضخامت های مدنظر تبدیل می کنند و این فرایند در دمای اتاق انجام می شود. در طی فرایند نورد سرد که تحت فشار مکانیکی بوده تغییر دائمی در ساختار کریستالی فلز به وجود می ‌آید که سبب افزایش استحکام فلز و مقاومت بالاتر آن در برابر خوردگی می گردد.

پیشنهاد مطالعه: برای کسب اطلاعات بیشتر درباره انواع ورق فولادی و کاربرد آن ها در صنایع گوناگون، مقاله “انواع ورق آهن و کاربرد گسترده آن در صنایع مختلف” را مطالعه نمایید.

ابعاد ورق های سرد موجود در بازار

ورق های سرد موجود در بازار در حال حاضر مانند ورق های گالوانیزه و روغنی در سایز بندی های مختلفی ارائه می گردند که اغلب این سایزبندی ها استاندارد بوده و ضخامتی بین  ۰.۳ تا ۳میلیمتر دارند. در یک جدول به بررسی ورق های سرد از لحاظ طول و عرض و ضخامت و وزن می پردازیم:

مزیت های ورق سرد

به ورق های گالوانیزه و ورق های روغنی، ورق سرد می گویند که متناسب با نوع آلیاژ به کار رفته در روند تولید آنها از برخی مزیت ها و ویژگی هایی برخوردار هستند. در این بخش به بررسی برخی از مهمترین مزیت های این ورق می پردازیم:

• داشتن ظاهری شفاف و صیقلی 
•  امکان رنگ کاری به سادگی 
•  قابلیت خمش و برش مناسب
• تولید در ابعاد استاندارد و محدود  

کاربرد ورق سرد

در صنعت ورق هایی با ضخامت های بالا توسط نورد سرد به ضخامت کمتر تبدیل می شوند، کیفیت و شکل ظاهری این ورق ها بالا است و از آنها در مصارف مختلف و مهم استفاده می کنند. در این بخش به مهمترین موارد استفاده و کاربردهای نورد سرد می پردازیم:

• در صنعت خودروسازی 
• صنایع تولید مبلمان اداری و خانگی 
• ساخت لوازم خانگی
• تولید لوازم برقی
• ساخت پروفیل و لوله
• ساخت پانل های غیر قابل انعطاف

دسته بندی ورق سرد

از عناصر فلزی مختلفی برای ساخت ورق های فولادی استفاده می کنند که هر کدام از این عناصر ویژگی خوبی مانند مقاومت در برابر خوردگی، قابلیت جوش پذیری مناسب و استحکام بالا را به ورق ها اضافه می کنند. ورق های سرد بسته به نوع آلیاژی که در آنها قرار گرفته به چند دسته بندی تقسیم می شوند :

معمولی  ST12

این ورق در واقع پردازش شده ورق های فولادی گرم است که از استحکام بالایی برخوردارند و به دلیل استفاده از عنصر کروم در آن یک ورق با استحکام بالا است.  

نیمه کشش  ST13

از ویژگی های اساسی این ورق تحمل بار بیشتر بوده؛ زیرا از عناصر فلزی سیلیسیم، گوگرد، کربن در روند تولید آن استفاده می کنند.

فوق کشش  ST14

این ورق از قابلیت کششی بالایی برخوردار است و مصارف تخصصی در صنایع دارد که یکی از کاربردهای مهم آن تولید فیلتر انواع اتومبیل ها است.

جدول شیمیایی دسته بندی های ورق‌ سرد

در روند تولید ورق های نورد سرد از آلیاژهای گوناگون استفاده می کنند که در یک جدول به طور دقیق به برخی از این فلزات اشاره می کنیم:

انواع ورق سرد در بازار

در کارخانجات پس از پایان تولید ورق سرد آنها را به خطوط دیگری انتقال می دهند تا سطح ورق را با استفاده از روی و قلع پوشش دهند. در ادامه به چند مورد از ورق های سردی که بر اساس فعالیت ثانویه در کارخانجات تولید می شوند و به بازار ارائه می گردد می پردازیم:

ورق روغنی 

یک لایه از روغن بر روی سطح آن قرار می گیرد تا در اثر مرور زمان دچار زنگ زدگی نگردد.  

ورق گالوانیزه

گالوانیزاسیون یک فرایند برای افزایش کیفیت ورق های فولادی در برابر رطوبت است که با پوشش یک لایه از فلز روی سطح ورق این ویژگی افزوده می‌شود. 

ورق گالوانیزه رنگی

ورق های گالوانیزه رنگی که پس از عملیات سنباده کاری با استفاده از غلتک های مخصوص با پوشش رنگ آماده می شوند. در برابر رطوبت و خوردگی مقاومت بالایی داشته و به دلیل زیبایی بیشتر برای سقف سوله ها کاربرد دارند. 

ورق قلع اندود

ورق های قلع اندود هر دوسطح آن یک لایه قلع پوشش داده می ‌شود تا مقاومت بالایی در برابر رطوبت و خوردگی پیدا کند. 

فرآیند نورد سرد

پس از پایان فرآیند نورد گرم می توان ورق های آماده شده را به بازار ارائه داد اما به دلیل داشتن کیفیت پایین در ظاهر از این ورق ها برای صنایعی مانند لوازم خانگی، صنایع اتومبیل سازی و مواردی که ظاهر آنها اهمیت دارد استفاده نمی کنند.

به همین سبب عملیات دیگری بر روی ورق ها انجام می شود تا ورق های حاصل از نورد گرم کیفیت بالاتری پیدا کنند. تمامی این ورق های آماده شده را در اسید مورد شستشو قرار داده و در قفسه های غلطکی قرار می دهند تا ضخامت آنها کاهش پیدا کرده و کاملا یکدست شود.

در هر قفس غلتکی یک چهارچوب فولادی قرار گرفته که نیروی مورد نیاز را به ورق ها وارد می کنند، تا سطح آنها کاملاً یکنواخت و نازک شود. این غلتک ها به گونه ای عمل می کنند که ورق ها در برابر خمش مقاومت خوبی داشته و دچار آسیب نمی شوند. 

خط نورد سرد پیوسته

به دلیل افزایش تقاضا برای تهیه محصولات نورد سرد کارخانجات داخل کشور از جمله فولاد مبارکه تصمیم گرفتند تا خط نورد سرد پیوسته را برای تولیدات بیشتر و با کیفیت بالاتر طراحی کنند. با وجود این خط تولید دیگر زمان تلف شده برای انتقال و جابجایی ورق ها به خطوط نورد سرد از بین می رود و تأثیر زیادی در کاهش هزینه های جابجایی دارد.  

در حال حاضر هر کدام از خطوط نورد سرد پیوسته شامل چند بخش مختلف است که به شرح ذیل می باشد:

ریخته گری 

در مرحله ریخته گری شمش هایی با طول تقریباً ۱۰ متر و ضخامت ۲۰ سانتی متر آماده می شود. 

کوره پیش گرم

در کوره پیش گرم شمش های تولید شده برای نورد گرم آماده می شوند.

نورد گرم 

نورد گرم در دو مرحله نورد گرم رافینگ و نورد گرم فینیشینگ تقسیم می‌شود که در نهایت ورق های تختال با ضخامت ۶ میلیمتر تولید می گردد.

اسید شویی

ورق حاصل از نورد گرم را برای افزایش کیفیت تحت اسید شویی قرار می دهند. 

نورد سرد

پس از مرحله اسید شویی برای کاهش ضخامت ورق ها و به دست آوردن خواص مکانیکی یکسان، آنها را تحت نورد سرد قرار می دهند. 

آنیلینگ 

برای افزایش خواص مکانیکی ورق ها و یکنواختی بیشتر صورت می گیرد. 

تمپر میل

برای حذف هرگونه تغییر شکل ناخواسته و به دست آوردن ورق های صاف و با ضخامت یکسان و بسیار صاف این مرحله وجود دارد. 

جمع بندی

ورق سرد جزء ورق هایی است که از کیفیت بالاتری برخوردار بوده و به دلیل داشتن تنوع رنگی و پوشش های ضد رطوبت، قابلیت استفاده در محیط های مرطوب برای طولانی مدت را دارد. همین ویژگی ها موجب شده تا صنایع مهمی مانند خودرو سازی و ساخت لوازم خانگی از این ورق استفاده کنند. در صورت نیاز به دریافت اطلاعات بیشتر در مورد انواع ورق سرد و ویژگی های آنها می توانید با کارشناسان مجموعه آهن رول ارتباط بگیرید.