ورق برنج آلیاژ با ارزشی است که از ترکیب فلز مس و روی تولید می شود، بسته به میزان استفاده از این آلیاژها در روند تولید، رنگ فلز برنج به سمت طلایی یا نقره ای می رود. گاهی اوقات بسته به نیاز بازار از آلیاژهایی مانند قلع، آهن، آلومینیوم و منگنز نیز در ترکیب این ورق ها استفاده می کنند.
ورق برنجی چیست؟
ورق برنجی که از ترکیب دو فلز مهم مس و روی تولید می شود، به طور معمول با رنگ طلایی شناخته می شود. در صورتی که درصد استفاده از این دو فلز تغییر پیدا کند، رنگ برنج هم به سمت فلز قالب می رود. معمولاً با افزایش روی رنگ ورق های برنجی، نقره ای رنگ و با افزایش فلز مس رنگ آنها به زرد طلایی متمایل می گردد.
ترکیب این دو فلز در کنار یکدیگر سبب افزایش خواص شیمیایی، الکتریکی و مکانیکی ورق برنج می شود. به همین سبب زمینه های کاربرد این نوع فلز وسیع تر هستند
چگالی آلیاژ برنج حدودا ۸.۴ تا ۸.۷ گرم بر سانتیمتر مکعب و مقدار مس موجود در برنج بین ۳۳ تا ۶۷ درصد است.
از ویژگی های منحصر به فرد یک ورق برنجی می توان به قابلیت بازیافت آن اشاره کرد. برای شناخت فلز برنج در بین سایر فلزات دیگر معمولاً از آهن ربا استفاده می کنند؛ چرا که این فلز خاصیت اصطحکاک و مغناطیسی ندارد.
ورق های برنجی شباهت زیادی به ورق برنزی دارد؛ اما در ورق برنز به جای روی از قلع استفاده می کنند.
استفاده کردن از فلز مس به میزان بیشتر نسبت به فلز روی موجب می شود تا برخی از ویژگی ها در این فلز افزایش پیدا کند:
- انعطاف پذیری بالاتر
- قابلیت چکش خواری
- مقاومت در برابر سایش
- استحکام بالا و زیبایی و براقیت بیشتر
- داشتن هدایت الکتریکی و حرارتی
- مقاومت در برابر لک و تیرگی و قابلیت ریخته گری
پیشنهاد مطالعه: برای کسب اطلاعات بیشتر درباره انواع ورق فولادی و کاربرد آن ها در صنایع گوناگون، مقاله “انواع ورق آهن و کاربرد گسترده آن در صنایع مختلف” را مطالعه نمایید.
انواع ورق برنجی از نظر سختی
ورق برنجی با توجه به آلیاژهای مختلفی که در روند تولید آن استفاده می شود، در چندین دسته بندی کلی قرار می گیرند که در این بخش به معرفی آنها می پردازیم:
ورق برنجی فنری
ورق ها از لحاظ سختی در بالاترین درصد قرار گرفته و در صنایع برق کاربرد گسترده ای دارند؛ چرا که استحکام بالایی داشته و ضخامت این ورق ها از 0.3 تا 1 میلیمتر است.
ورق برنجی نیمه سخت
ورق برنج نیمه سخت دقیقا ویژگی هایی بین ورق برنج سخت و نرم دارد و ضخامت این ورق ها از 0.3 میلیمتر تا ۲ میلیمتر متغیر است.
ورق برنجی نرم
ورق برنجی نرم درصد بیشتری از مس در آن استفاده شده، به همین جهت خاصیت جوش پذیری بالاتری پیدا کند. در لوازم تزیینی و همچنین رادیاتورها از این نوع ورق های برنج استفاده بیشتری می کنند.به طور معمول این ورق با ضخامت بین 0.4 تا 0.8 میلیمتر تولید می گردد.
انواع ورق برنجی از نظر آلیاژ
در روند تولید ورق های برنجی، آلیاژهای مختلفی در کنار آلیاژ مس و روی استفاده می کنند که وجود هر کدام از آنها سبب می شود تا ورق های برنجی ویژگی های متفاوتی پیدا کنند.
در این بخش به بررسی ورق های برنجی از نظر نوع آلیاژ به کار رفته در آنها می پردازیم:
ورق برنجی کم عیار
هر چقدر که از فلز روی بیشتر استفاده شود، ورق برنج کم عیار با انعطاف پذیری بالا تولید می شود و معمولاً حدود ۵ تا ۲۰ درصد از کل فلز را روی تشکیل می دهد.
ورق برنجی پرعیار
در صورتی که در ورق های برنج از فلز روی حدود ۲۰ تا ۴۰ درصد استفاده کنند، ورق برنج پر عیار تولید می شود که استحکام ورق را افزایش می دهد. هر چقدر میزان روی بیشتر از این بازه باشد، خاصیت شکل پذیری ورق کاهش پیدا می کند.
ورق برنجی حاوی سیلیسیوم
ساخت این ورق ها حدود یک تا سه درصد از کل وزن ورق را سیلیسیم تشکیل می دهد که به دلیل افزایش استحکام آن جزء ورق های پرکاربرد در ساخت اتصالات لوله، پیچ و مهره ها است.
ورق برنجی حاوی قلع و آلومینیوم
وجود فلزاتی مانند قلع و آلومینیوم در ترکیب ورق های برنجی سبب افزایش مقاومت در برابر خوردگی در شرایط محیطی مرطوب می گردد. به همین سبب از این ورق ها برای روکش های محافظ استفاده می کنند.
تسمه برنجی چیست؟
تسمه برنجی همانند ورق های برنجی از ترکیب دو فلز روی و مس در کنار آلیاژهای دیگر تولید می شوند و دارای یک سطح مقطع مربعی شکل است. برای افزایش استحکام تسمه ها از ۷۰ درصد فلز مس و ۳۰ درصد فلز روی استفاده می کنند و به دلیل زیاد بودن فلز مس، معمولاً تسمه ها با رنگ زرد در بازار عرضه می گردند.
از ویژگی های منحصر به فرد تسمه های برنجی می توان به مقاومت کششی بالا، داشتن خاصیت ضد خوردگی، قابلیت استفاده در محیط های مرطوب و خورنده و مقاومت بالای حرارتی آن اشاره کرد.
انواع تسمه برنجی
تسمه های برنجی محصولات مرغوب و باکیفیت هستند که ویژگی های منحصر به فردی دارند، به همین سبب شناخت انواع تسمه برنجی کمک می کند، تا در هنگام نیاز محصول مناسب تر را انتخاب نمایید.
در این بخش به بررسی انواع تسمه برنجی که بر اساس آلیاژهای تولید شده دسته بندی می شوند، می پردازیم:
- ورق برنجی و تسمه آن با آلیاژ B63
- این تسمه از میزان بالاتر روی برخوردار بوده، به همین سبب استحکام زیادی دارد و برای پانچ و برش مناسب است.
- ورق برنجی و تسمه برنجی با آلیاژ B65
- تسمه به دلیل داشتن استحکام بالا عمدتاً برای تولید قطعات مختلف خودرو و به خصوص رادیاتور آن به کار می رود.
- ورق برنجی و تسمه برنجی با آلیاژ B70
- این تسمه به دلیل بالا بودن مقدار مس در آن قابلیت گود کشی داشته و عمدتاً در سماور سازی به کار می رود.
مهمترین کاربردهای ورق برنجی
ورق برنجی از ارزش بالایی برخوردار است و به دلیل کیفیت خوب کاربردهای مهمی در صنایع مختلف دارد. مهمترین آنها شامل موارد ذیل است:
- برای استفاده در صنایع جنگی
- در صنایع برقی و الکتریکی
- در صنعت خودروسازی
- در صنعت ساخت انواع قفل و دستگیره
- در دکوراسیون داخلی منازل
- در صنعت ساخت لوازم تزیینی
خرید ورق برنجی
در هنگام خرید ورق برنجی با تنوع بالایی از این محصول در بازار روبرو می شوید، ممکن است با توجه به قیمت های مختلف انتخاب بهترین ورق برای شما سخت باشد.
بهتر است در هنگام خرید ورق برنجی اولویت های خود را مانند ضخامت ورق، ابعاد ورق ها ویژگی های ورق مانند انعطاف پذیری، خاصیت جوش پذیری و موارد دیگر را مشخص کنید.
با مشخص شدن تمامی مواردی که به آن نیاز دارید، به راحتی می توانید ورق های برنج را با قیمت خوب از مراکز معتبر مانند مجموعه آهن رول تهیه کنید.
جمع بندی
ورق برنجی با استفاده از ترکیب آلیاژهای مختلف مانند فلز مس و روی تولید می شود که بسته به ترکیبات این ورق، ویژگی های آن نیز تغییر پیدا می کند. پس بهتر است در هنگام نیاز به تهیه، ابتدا شرایط کاری و سپس ویژگی های ورق را به طور کامل بررسی کنید، کارشناسان آهنر رول در این حوزه می توانند به شما کمک کنند.
