ورق آتشخوار یکی از ورق های پرکاربرد در صنایع است که به صورت تختال و طی فرایند نبرد گرم تولید می شود. این ورق های مقاوم در برابر حرارت قابلیت استفاده برای ساخت لوازم گوناگون را دارند. جهت آشنایی با انواع ورق آتش خوار و کاربردهای آنها می توانید از کارشناسان مجموعه آهن رول کمک بگیرید.
ورق آتشخوار چیست؟
در کارخانجات فولاد انواع مختلف ورق فولادی طی فرایند نورد گرم و سرد تولید می شود که معمولاً به صورت تختال این ورق ها به دست می آید. در این میان ورق آتشخوار جزء ورق های پراستفاده است که به دو صورت رول و شیت به بازار ارائه می گردد.
ورق آتش خوار چیست؟ برای پاسخ به این سوال باید بگوییم به ورق های فولادی که در برابر آتش و حرارت زیاد مقاومت بالایی دارند ورق آتش خوار گفته می شود.
ورق های آتشخوار بسته به میزان آلیاژهای مورد استفاده در روند تولید و همچنین نوع آلیاژ از مقاومت و استحکام متفاوتی در برابر آتش برخوردار هستند و در گریدهای گوناگون تولید می شود. در حال حاضر از مرغوب ترین ورق های رایج در بازار تحت استاندارد DIN آلمان تولید می شود.
از لحاظ نوع ترکیب شیمیایی منحصر به فرد این ورق ها به دو دسته کلی تقسیم می شوند:
- ورق آتشخوار با تحمل حرارتی تا 585 درجه سانتی گراد
- ورق آتشخوار با تحمل حرارتی تا 1250 درجه سانتی گراد

گریدهای ورق آتشخوار
ورق های آتشخوار بدون آنکه آسیبی ببیند می توانند در برابر آتش و حرارت زیاد دوام داشته باشند؛ به همین جهت از لحاظ نوع گرید این ورق ها را متنوع تولید می کنند، تا در شرایط مختلف بدون مشکل بتوان از این ورق ها استفاده کرد.
در این بخش به بررسی گرید های مختلف ورقه آتشخوار می پردازیم:
ورق Mn418
این ورق از ترکیب شیمیایی کربن به میزان (۰.۲% – ۰.۱۷%) و منگنز بین (۰.۱۲۵% – ۰.۹۰%) می باشد. ورق MN418 برخوردار بوده می تواند تا حدود ۲۰ درصد فشار را تحمل کند و در دمای ۵۸۵ درجه سانتیگراد مقاومت بالایی دارد.
ورق Mn417 این ورق از ترکیبات شیمیایی ۱۴.۲% کربن، ۲.۴% سیلیسیم، %(۹.۲ – ۰.۱) منگنز، ۰.۳% کروم، ۰.۰۵% فسفر و ۰.۰۵% گوگرد تشکیل شده است که مهمترین کاربردهای آن ساخت مخازن و لوله های انتقال مایعات داغ در پتروشیمی ها می باشد.
پیشنهاد مطالعه: برای کسب اطلاعات بیشتر درباره انواع ورق فولادی و کاربرد آن ها در صنایع گوناگون، مقاله “انواع ورق آهن و کاربرد گسترده آن در صنایع مختلف” را مطالعه نمایید.
ورق A516
این ورق در گروه ورق های پرکربن قرار می گیرد که از ترکیب کربن، سیلیسیم، منگنز، گوگرد و فسفر با گریدهای مختلف تولید می شود و می تواند تا ۲۵ برابر وزن خود فشار را تحمل کند. به همین سبب در ساخت مخازن کروی که به استحکام بالا نیاز است از این نوع ورق به کار می برند. بر اساس نوع ترکیبات با گریدهای مختلفی از جمله گرید ۵۵، گرید ۶۰، گرید ۶۵، گرید ۷۰ تولید می شود که پرکاربردترین آنها گرید ۶۰ و گرید ۷۰ است در دسته ورق های آتشخاوار مهم قرار می گیرد.
از برترین کارخانجات تولید کننده این نوع ورق می توان به موارد ذیل اشاره کرد:
- ایلیج اکراین
- پوسکو کره جنوبی
- دوفرکو بلژیک
ورق A36
ورق A36 که به کمک نورد گرم مطابق با استانداردهای مختلف تولید می شود، جزء پرکاربردترین ورق های فولادی است که در محیط دریایی به کار می رود؛ چرا که این ورق از برخی ویژگی های خاص برخوردار است:
- مقاومت بالا در برابر آب شور و املاح دریایی
- شکل پذیری مناسب
- قابلیت جوشکاری خوب
- استحکام خمشی بالا
از مهمترین کارخانجات فعال در زمینه تولید این ورق ها کارخانجات زیر می باشد:
- فولاد مبارکه
- فولاد اکسین
- اورال استیل روسیه
- هیوندای استیل کره جنوبی
- دوفرکو بلژیک

مشخصات گریدهای این نوع ورق در جدول زیر آمده است:
نوع ورق | درصد کربن متناسب با ضخامت | حداکثر سیلسیم | حداکثر درصد فسفر | حداکثر درصد گوگرد |
A516 Gr70 | (۰.۵۵ – ۰.۹۸) (۰.۶۰ – ۱.۳۰) | (۰.۴۵-۰.۱۳) | ۰.۰۳۵ | ۰.۰۳۵ |
A516 Gr65 | (۰.۶ – ۰.۹) (۰.۸۰ – ۱.۲۰) | (۰.۴۵-۰.۱۳) | ۰.۰۳۵ | ۰.۰۳۵ |
A516 Gr60 | (۰.۸۵-۱.۲۰) | (۰.۴۵-۰.۱۳) | ۰.۰۳۵ | ۰.۰۳۵ |
A516 Gr55 | (۰.۸۵-۱.۲۰) | (۰.۴۵-۰.۱۳) | ۰.۰۳۵ | ۰.۰۳۵ |
ورق ST52
این ورق به نسبت سایر ورق های فولادی در برابر دما مقاومت بالاتری داشته و می تواند خواص فیزیکی خود را حفظ کند. از این ورق ها به شکل گسترده در صنایع مهمی مانند پتروشیمی و تولید برق استفاده می کنند. زیرا در روند تولید آن از عناصر کلسیم و منگنز استفاده شده که مقاومت در برابر پیچش و خمش و تحمل وزن ورق را افزایش می دهد.
خواص فیزیکی ورق فولادی ST52:
چگالی (g/cm3) | نقطه ذوب (سانتی گراد) | ضریب الاستیسیته (N/mm2) | شروع سخت شدن (سانتی گراد) | دمای بازگشت (سانتی گراد) | فرجینگ (سانتی گراد) |
۷.۸۵ | ۱۴۶۰ – ۱۴۲۰ | ۲۱۰ | ۸۹۰ – ۸۶۰ | ۸۹۰ – ۸۶۰ | ۱۰۵۰ – ۸۵۰ |
خواص مکانیکی ورق فولادی ST52:
ضخامت (mm) | استحکام تسلیم (N/mm2) | استحکام کششی (N/mm2) | کشیدگی در دقیقه |
۱۰۰ – ۳ | ۳۵۵ – ۳۱۵ | ۶۳۰ – ۴۹۰ | ۲۲> |

ورق مخزنی آتشخوار
نوعی از ورق های مقاوم در برابر حرارت و آتش که بیشترین کاربرد آنها در صنایع مختلف است را ورق مخزنی آتش خوار می گویند. این نوع از ورق معمولاً با دو گرید ۶۰ و ۷۰ به بازار ارائه می گردد که به راحتی بتوان در صنایع گوناگون از آن استفاده نمود. ورق A516 از مهمترین ورق های آتش خوار است که کاربردهای آن به دلیل ویژگی های خاص بسیار گسترده است و در ساخت دیگ های بخار به کار می رود.
کاربردهای ورق آتشخوار
در حال حاضر ورق آتشخوار در آلیاژهای مختلف تولید می شوند و متناسب با نوع آلیاژ ضخامت و کاربرد در دسته بندی های گوناگون قرار می گیرند. این ورق ها تا دمای ۱۲۵۰ درجه سانتیگراد در برابر حرارت مقاوم می باشند؛ به همین جهت کاربردهای آن هم گسترده تر است.
برخی از کاربردهای مهم و آتش خوار شامل موارد ذیل می شود:
- در زمینه ساخت تمامی مخازن کروی، مخازن تحت فشار، مبدل های تحت فشار و تجهیزات انرژی تجدید پذیر و غیر تجدید پذیر از این نوع ورق ها استفاده می کنند.
- در تمامی صنایعی که نیاز به دمای ۱۲۵۰ سانتیگراد داشته و به صنایع شهرت دارند، از این ورق ها استفاده می کنند.
- در تمامی صنایع نفت، گاز، پتروشیمی و پالایشگاه ها به دلیل مقاومت بالا در برابر حرارت و فشار بخار آب از این نوع ورق به کار می برند.
- در زمینه جابجایی مایعات و گازهای فوق العاده گرم کاربرد دارد.
- در روند ساخت سازه های دریایی مورد استفاده هستند.

نتیجه گیری
ورق آتشخوار که نوعی از ورق های فولادی است مقاومت گسترده ای داشته و به دلیل قابلیت تحمل دما تا ۱۲۵۰ درجه سانتی گراد در صنایع مهم مورد استفاده قرار می گیرد. کارخانجات تولید کننده سعی می کنند با استفاده از آلیاهای مرغوب و با کیفیت این ورق ها را در گریدهای مختلف تولید کنند، تا نیاز صنایع داخل کشور را تأمین نمایند. در مجموعه آهن رول کارشناسان متبحری حضور دارند که می توانند اطلاعات بیشتری به خریداران ارائه می دهند.