صنایعی وجود دارد که ورق های فلزی مدام تحت فشار قرار گرفته و ورق های فولادی به کار رفته در آنها تحت سایش هستند. به همین جهت استفاده کردن از ورق ضد سایش برای افزایش عمر دستگاه ها ضرورت پیدا می کند. در هنگام خرید ورق ضد سایش جهت انتخاب بهترین برندها متناسب با نوع کاربری می توانید با مشاوران مجموعه آهنر رول تماس بگیرید.
ورق ضدسایش چیست؟
ورق فولادی کاربردهای بسیار زیادی دارند و در برخی از شرایط به دلیل لرزش بر روی یک سطح دیگر، زودتر به این ورق ها آسیب وارد می شود. به همین سبب کارخانجات توانسته اند تا ورق های ضد سایش با افزایش سختی و مقاومت تولید نمایند.
ورق ضد سایش چیست؟ برای توضیح مفهوم هر چه بهتر این سوال باید بگوییم که ورقه های فولادی که در تماس با مواد دیگر سطح آنها دچار هیچ گونه خراشی نمی شود را ورق ضد سایش می گویند. این ورق ها علاوه بر داشتن مقاومت بالا در برابر خوردگی از جوش پذیری و خواص ماشینکاری قابل قبولی هم برخوردار است.
پیشنهاد مطالعه: برای کسب اطلاعات بیشتر درباره انواع ورق فولادی و کاربرد آن ها در صنایع گوناگون، مقاله “انواع ورق آهن و کاربرد گسترده آن در صنایع مختلف” را مطالعه نمایید.
تولید ورق ضد سایش
برای تولید ورق های ضد سایش هم مانند سایر ورق های دیگر از سنگ آهن، کربن و عناصر آلیاژی مختلف استفاده می کنند. سنگ آهن را در کوره های انفجاری ذوب کرده و پس از حذف مواد نامطلوب، کربن و عناصر ضد اکسیداسیون، عناصر آلیاژی مهم را به آن اضافه می کنند تا خواص و ویژگی های ورق افزایش پیدا کند.
از مهم ترین آلیاژهای اضافه شده به این ورق ها می‌توان به عناصری مانند کربن، منگنز، نیکل، کروم و بور اشاره کرد. به همین دلیل است که ورق ضد سایش ضمن داشتن خواص مکانیکی بالا از خواص شیمیایی خاصی هم برخوردار است و به راحتی در عملیات نورد شکل می گیرد.
با توجه به ضخامت نهایی مورد نیاز غلطک های مختلف دستگاه های نورد بر روی این ورق ها حرکت کرده و به فرم و ضخامت مورد نظر و کار را برش می دهند. در آخرین مرحله پس از بررسی نحوه تولید و کیفیت ورق آنها را بسته بندی کرده و به انبارها انتقال می یابند.
عوامل موثر بر ویژگی ضد سایش ورق فولادی
ورق های فولادی ضد سایش که با ترکیب مواد مختلف و آلیاژهای خاص تولید می شوند، برخی از این مواد تأثیر بیشتری بر ویژگی ضد سایش آنها دارد. در ادامه به طور مختصر به آنها می پردازیم:
عملیات کوئنچ تمپر
یکی از دلایل مهم سخت بودن ورق های فولادی ضد سایش عملیات سریع سرد کردن ورق پس از مرحله ذوب است. سرعت بالای سرما موجب می شود تا اندازه دانه های فولاد در ریزترین حالت باقی بماند. پس عملیات کوئنچ تمپر موجب می شود تا چقرمگی فولاد افزایش یابد.
سخت بودن سیکل تولید
در هنگام شکل گیری قطعات فولادی سختی زیادی در شبکه کریستالی آن به وجود می آید. هرچقدر که روند شکل دهی ورق فولادی سیکل بیشتری را طی کند، سختی کار بیشتر شده و البته استحکام ورق هم به دلیل رفع عوجات بیشتر می شود.
درصد کربن
کربن مهمترین عنصر در ایجاد خاصیت ضد سایشی است؛ زیرا سختی و چقرمگی فولاد را افزایش می دهد. اما اضافه کردن بیش از حد کربن استحکام کششی فولاد را کاهش می دهد، پس تنظیم درصد کربن اهمیت دارد.
نکات مهم در خرید ورق کاغذ ضد سایش
در هنگام خرید ورق های ضد سایش، اجزای سیستم سایشی باید به دقت مورد بررسی قرار بگیرند. زیرا برای هر محیط و مواد ساینده باید از نوع ورق های مناسب استفاده شود. به عنوان مثال سایشی که در محیط آب انجام می شود با سایشی که به دلیل برخورد با سنگ صورت می گیرد تفاوت دارد.
در این بخش به بررسی چند نکته مهم در مورد سیستم سایشی می پردازیم:
مواد ساینده (Active Body)
موادی مانند سنگ، خاک، ماسه سیلیس و غیره که سبب سایش سطح ورق می شوند.
مواد تحت سایش (Passive Body)
بخشی از ورق ها که با مواد ساینده درگیر بوده و ذرات سطح آن از بین می رود.
مواد میانی (Accompanying Secondary)
موادی مانند آب، روغن، اسید یا هوا که بین مواد تحت سایش و مواد ساینده قرار می گیرند.
فاکتورهای محیطی (Ambient Medium)
برخی از فاکتورهای محیطی مانند درصد رطوبت، نمک، خشکی هوا، دما و غیره هم بر روند سایش تأثیر می گذارند.
معروف ترین برندهای ورق ضد سایش
به دلیل نیاز روز افزون بازار به ورق های ضد سایش کارخانجات معتبری در داخل و خارج از ایران در زمینه تولید این ورق ها فعالیت می کنند که شناخت برخی از برندهای مطرح به خریداران کمک می کند، بهترین محصول را تهیه کنند. در ادامه به معرفی چند برند که محصولات آنها مرغوب تر است می پردازیم:
ورق های ضد سایش هاردوکس (Hardox)
ورق ضد سایش هاردا کس که در سوئد تولید می شود، با گریدهای مختلف 400، 450، 500، 550 و 600 برینل تولید می گردد که از این میان ورق با سختی 450 و 500 بیشتر در صنایع داخلی ما کاربرد دارند.
ورق های ضد سایش دورستات (ِDurostat)
ورق دورستات ساخت کشور اتریش بوده و با گریدهای 400 الی 600 برینل تولید می شود. این ورق قابلیت ماشینکاری و جوشکاری دارد و در صنایع مهم مانند تولید سیمان و البته کشاورزی به کار می رود.
ورق های ضد سایش دیلیدور (ِDillidur)
ورق دیلیدور ساخت کشور آلمان بوده ودر سه دسته بندی V،L و C تولید می شود که در هر کدام درصد کربن متفاوت است و هر چقدر که کربن بیشتر شود، سختی ورق هم کاهش پیدا می کند.
ورق های ضد سایش ولدوکس (Weldox)
ورق ولدوکس به علت داشتن عناصر آلیاژی کمتر استحکام بالایی دارد و عموماً در صنعت عمران و خودرو به کار می رود، گریدهای این ورق از 700 تا 1300 است.
ورق ضد سایش کرسابرو (Creusabro)
ورق کرسابرو به نسبت ورق های معمولی ۵۰ درصد بیشتر خواص ضد سایشی دارد. زیرا از عناصر کروم مولیبدن و تیتانیوم در روند تولید آن استفاده شده است. به همین جهت در صنعت معدن و صنایع فولاد سازی از این ورق استفاده می کنند.
ورق های ضد سایش راک استار (RockStar)
ورق راک استار با گریدهای مختلفی تولید می شود؛ اما مهم ترین آن گرید 400 است. این ورق با درصد کربن کم، خاصیت جوش کاری مناسب داشته و با ضخامت های 6 تا 75 میلی متر عرضه می شود.
راهنمای خرید ورق ضد سایش
قیمت یکی از موارد بسیار مهمی است که در هنگام تهیه ورق ضد سایش مورد توجه است. عواملی مانند ضخامت و وزن ورق و همچنین داشتن درصد عناصر آلیاژی متفاوت بر روند قیمت گذاری آن به شکل مستقیم تأثیر دارند. موارد دیگری مانند نوسانات همیشگی در بازار فولاد و به خصوص در ایران موجب شده تا قیمت ها ثابت نمانده و مدام تغییر کند. به همین دلیل داشتن یک راهنمای خرید و شناخت برندهای معتبر کمک کننده است.
در صورتی که قصد خرید ورق هاردوکس را دارید، بهتر است در هنگام خرید ویژگی های منحصر به فرد این ورق را به طور کامل بشناسید که در ادامه چند مورد آن را ذکر می کنیم:
- داشتن رنگ ضد اکسیداسیون اپوکسی
- بررسی برچسب رنگی با شماره ذوب و کلیه مشخصات
- بررسی تست UT در مشخصات ورق
- بررسی شناسنامه اصلی ورق
- داشتن لبه های تیز و بدون و اعوجات
- چک کردن لیبل های جانبی برای شناسایی سریع تر کالا
جمع بندی
ورق ضد سایش که نوعی از ورق های فولادی به همراه ترکیب آلیاژهای متفاوت است، از خواص ماشینکاری و جوش پذیری خوبی برخوردارند و به دلیل داشتن چقرمگی بالا در صنایع سخت مانند صنعت سیمان، صنعت فولاد، صنعت عمران و خودروسازی به کار می روند. شناخت برندهای معتبر و گریدهای ورق فولادی ضد سایش کمک می کند بهترین ها را برای هر نوع کاربری تهیه کنید. برای خرید بهینه تر می توانید از کارشناسان مجموعه آهن رول مشاوره به صورت رایگان دریافت کنید.
